Batı Afrika ülkesi Gine-Bissau’da bir grup ordu mensubu, devlet televizyonunda okunan bildiriyle yönetime el koyduklarını duyurdu. Açıklama, tartışmalı başkanlık seçiminin sonuçlarının açıklanmasından bir gün önce geldi.
Ordu sözcüsü Diniz N’Tchama tarafından okunan bildiride, Devlet Başkanı Umaro Sissoco Embalo’nun görevden alındığı, seçim sürecinin askıya alındığı, ülke sınırlarının kapatıldığı ve sokağa çıkma yasağı uygulanacağı belirtildi.
Devlet Başkanı Embalo, kısa süre sonra France 24’e yaptığı açıklamada, “Görevden alındım” ifadelerini kullandı.
Askeri grup, yönetimi devralmak üzere “Düzeni Yeniden Tesis Etme Yüksek Askeri Komutanlığı” adıyla bir yapı oluşturduklarını açıkladı. Subaylar, “ulusal istikrarı yeniden sağlamak” gerekçesiyle yönetime el koyduklarını savundu.
Embalo’nun gözaltına alınıp alınmadığına dair resmi bir açıklama yapılmadı. Ancak Reuters’a konuşan iki güvenlik kaynağı, Devlet Başkanı’nın Genelkurmay Başkanlığı binasında tutulduğunu söyledi.
“SAHTE BİR DARBE SİMÜLASYONU”
Olayların ardından Embalo’nun en güçlü rakibi Fernando Dias, yayımladığı video mesajında, silahlı kişilerin kendisini gözaltına almaya çalıştığını ancak “güvenli bir yerde” olduğunu söyledi.
Dias, eski başbakan Domingos Simoes Pereira’nın gözaltına alındığını belirterek, “Seçimi kazandığım için hedef alındım. Bu, sahte bir darbe simülasyonudur” dedi.
Afrika Birliği ve Batı Afrika Ekonomik Topluluğu (ECOWAS), darbe açıklamasına “derin endişe” duyduklarını bildirdi. Her iki örgüt de seçim sürecini yöneten yetkililerin gözaltına alındığına dikkat çekerek serbest bırakılmaları çağrısı yaptı.
Gine-Bissau Seçim Komisyonu, pazar günkü seçimlerin ilk sonuçlarını perşembe günü açıklamaya hazırlanıyordu. Hem Embalo hem de Dias, seçimde zafer ilan etmişti.
Darbe bildirisinden kısa süre önce başkent Bissau’da seçim komisyonu binası, başkanlık sarayı ve içişleri bakanlığı yakınlarında yoğun silah sesleri duyuldu. Tanıklar, yaklaşık bir saat süren çatışma sırasında şehirde panik yaşandığını aktardı.
ABD’nin Bissau Büyükelçiliği, kent genelinde askeri kontrol noktalarının kurulduğunu, polis ve askerlerin biber gazı kullandığını belirterek vatandaşlarına uyarı mesajı yayınladı.
SİYASİ KIRILGANLIK
Yaklaşık 2 milyon nüfuslu Gine-Bissau, son yıllarda sık sık darbe girişimlerine sahne oluyor. Ülke, Latin Amerika’dan Avrupa’ya uzanan kokain trafiğinde önemli bir geçiş noktası olarak biliniyor.
Ordunun tüm güç yapıları üzerinde kontrol sağlayıp sağlamadığı henüz belirsizliğini koruyor.
Eski sömürge gücü Portekiz, seçim sonuçlarının açıklanması gerektiğini belirterek tüm taraflara “kurumsal ve anayasal düzene dönülmesi” çağrısında bulundu.
Açıklamada, “Şiddet eylemlerinden uzak durulmalı” ifadesi yer aldı.
